جزیره مینو منطقه‌ای نخلستانی در ضلع‌ جنوب‌‌غربي‌ فرودگاه‌ آبادان‌ است که به علت قرار گرفتن در وسط رودخانه اروندرود، حالتی جزیره‌ای دارد. نام اين جزيره درگذشته "صلبوخ" بوده است که بعدها به جزيره مينو و اخيراً به مينوشهر تغيير نام داده است. از لحاظ تقسیمات کشوری سابقاً جزیره مینو جزو شهرستان خرمشهر بود ولي اکنون در محدوده شهرستان آبادان قرار دارد. مينوشهر بوسيله يک پل فلزي به طول 210 متر و عرض 8 متر با آبادان و خرمشهر مرتبط است. اين پل که اهميت ارتباطي فراواني دارد در سال1349ش ساخته شده است. این جزیره به دلیل قرارگرفتن در وسط اروندرود برای تردد نیروهای دشمن موقعیت بسیار مناسبی فراهم می‌ساخت، به همین دلیل برادر عبدالحسین بنادری که مسئول عملیات سپاه آبادان بود، در ابتدا شخصاً فرماندهی سپاه در جزیره مینو را بر عهده گرفت و بعدها نیز این مسئولیت به برادر عبدالله تمیمی واگذار شد. در عملیات کربلای4 جزیره مینو از جمله محورهای عملیاتی بود. پاسگاه‌های مرزی در جزیره مینو در طول جنگ در مواقع لزوم به تبادل آتش با نیروهای دشمن در آن‌سوی اروند می‌پرداختند و واحد ادوات آبادان از آغاز جنگ در این جزیره مستقر بود و اجرای آتش خوبی بر مواضع دشمن داشت. جزيره مينو اکنون يکي از مناطق گردشگري جزيره آبادان محسوب مي‌شود و در حال حاضر جزء منطقه آزاد تجاری اروند مي‌باشد.

منبع: اطلس جغرافياي حماسي 1

خیابان چهل‌متری(آیت‌الله‌ خامنه‌ای) خیابان اصلی و مرکزی خرمشهر است و از جاده شلمچه تا پل خرمشهر امتداد می‌یابد و تسلط بر آن به معنای تسلط بر خرمشهر است. در طول 35 روز جنگ و مقاومت خونین در خرمشهر تمام نقاط و محله‌هاي این خیابان زير آتش دشمن قرار داشت. دست‌يابي دشمن به کوي طالقاني که هم‌زمان بود با سقوط ميدان کشتارگاه و بخشي از جاده کمربندي، نبرد در اين محله را بسیار پيچيده کرد. از تاريخ 24/7/1359 به بعد تا آستانه سقوط خرمشهر خونين‌ترين درگيري‌ها در این محدوده رخ داد به طوری که خرمشهر، خونين‌شهر نام گرفت.در اين مدت مدافعان در خيابان چهل‌متري حماسه آفريدند و در مقابله سرسختانه خود یگان‌های نیروی مخصوص دشمن را تا کوي طالقاني عقب راندند. در 27/7/1359، 29/7/1359 و 2/8/1359 سه بار ديگر شهر تا آستانه سقوط رفت و مهاجمان به فلکه فرمانداري(معلم) خرمشهر رسيدند، اما رزمندگان فرمانداري را پس گرفتند، تا آن که در 3/8/1359 ديگر تواني براي مقابله با دشمن باقی نماند و دستور تخليه شهر صادر شد. به عبارت دیگر فلکه فرمانداری آخرین نقطه مقاومت در خرمشهر پیش از اشغال محسوب می‌شود.
يادمان مقاومت در ابتداي خيابان آيت الله خامنه اي قرار دارد.

رود کارون به طول 850 کیلومتر، طولانی‌ترین رودخانه ایران است و يكي از عوارض و موانع طبيعي بسيار مهم و استراتژيك خوزستان به شمار مي‌آيد. سرچشمه شاخه‌های اصلی کارون(ارمند و بازفت) و چشمه دیمه، زردکوه بختیاری در استان چهارمحال و بختیاری است ولی شاخه‌های فرعی آن از کوه‌های مختلف سرچشمه می‌گیرند مانند خرسان از دنا در استان کهگیلویه و بویراحمد و دز از ارتفاعات لرستان. این رود، پس از عبور از مناطق کوهستانی و پر پیچ و خم، در منطقه‌ای به نام گتوند وارد دشت خوزستان می‌شود. رود کارون در شمال شوشتر به دو شاخه تقسیم می‌شود که در جنوب شوشتر به یکدیگر متصل می‌شوند. مهم‌ترین شاخه فرعی کارون، رود دز است که در شمال اهواز به کارون ملحق می‌شود. رود کارون در مرز ایران و عراق، به اروندرود پیوسته و روانه خلیج‌فارس می‌شود. پیچ و خم‌های موجود در سر راه این رود، خوزستان را به جلگه‌ای بی‌نظیر تبدیل کرده‌است. سدهای مختلفی بر روی این رودخانه ساخته شده‌اند که مهم‌ترین آن‌ها، سدهای کارون‌۱، کارون‌۳، کارون‌۴، مسجد‌سلیمان و در پایین‌تر، سدهای گتوند‌علیا و سد تنظیمی گتوند می‌باشند. روزانه ۲۰هزار متر مکعب آب از رودخانه کرخه توسط کانالی معروف به کانال شهید چمران به رودخانه کارون منتقل می‌شود. کارون اکنون مانند سابق پرآب نیست و قابلیت کشتیرانی ندارد. کارون از خرمشهر تا اهواز 180کیلومتر طول دارد و به کارون سفلی موسوم می‌باشد. این رود در گذشته از 4کیلومتری شمال اروند‌رود مستقیم به خلیج‌فارس می‌ریخت اما با حفر کانال عضدی در جنوب خرمشهر و در زمان عضد‌الدوله دیلمی(324ـ372 ق) این رود به دو شعبه تقسیم شد. یک شعبه به نام بهمن‌شیر در شمال آبادان که به موازات اروندرود به خلیج‌فارس می‌پیوندد و شعبه دیگر به همان نام کارون که به کانال عضدی نیز معروف است و از جنوب خرمشهر به اروندرود می‌ریزد. اين رودخانه داراي عرضي متغير است به گونه‌اي كه در پاره‌اي نقاط فاصله‌ي دو ساحل كارون حدود 150متر است؛ حال آنكه در ديگر مناطق، اين فاصله بين 200 تا 250متر مي‌باشد. ارتش عراق با آغاز جنگ به علت عدم امکان برای عبور از اروندرود و نیز دشواری عبور از سد مدافعان خرمشهر، عملیات اشغال آبادان را با عبور از رودخانه کارون در منطقه مارد و سپس پیش‌روی به سوی بهمن‌شیر طراحی نمود. بر این اساس تیپ6 لشکر3 زرهی ارتش عراق در مورخ19/7/1359 با ایجاد پل شناور در منطقه مارد ضمن عبور از کارون، محاصره آبادان را تکمیل کرد و سپس برای تقویت نیروهایش و سپس گسترش منطقه تصرف شده در شرق کارون، پل دیگری بر روی کارون در منطقه قصبه نصب کرد. با سقوط خرمشهر در مورخ 4/8/1359و انهدام پل خرمشهر بر روی کارون این رودخانه به عنوان یک مانع‌طبیعی بین نیروهای خودی در آبادان و نیروهای دشمن در خرمشهر اهمیت یافت. با انجام عملیات ثامن‌الائمه(ع) در مورخ 5/7/1360 دشمن به طور کلی از ساحل شرقی کارون بیرون رانده شد. با نصب پل پیروزی بر روی کارون در مورخ 10/2/1361 در منطقه دارخوین، مقدمات آزادی خرمشهر و ساحل شمالی رودخانه کارون در مورخ 3/3/1361 فراهم شد. اکنون در یادمان شهدای شرق کارون در بخش شرقی رودخانه کارون و شمال شرقی شهر آبادان 9شهید دوران دفاع مقدس به خاک سپرده شده اند.

منبع: اطلس‌ جغرافیای‌حماسی 1

مركز فرهنگي دفاع‌مقدس(موزه جنگ) خرمشهر، ساختمان سابق شرکت نفت خرمشهر می باشد که در خیابان امام‌خمینی(ره) (لب‌شط سابق) و درکنار پل شهید جهان‌آرا‌(پل فلزی) قرار دارد. این ساختمان در اواخر مهر 1359 به اشغال دشمن درآمد که پس از آزادسازی خرمشهر به محلی برای برپایی موزه جنگ تبدیل شد. در این موزه آثار دوره مقاومت و دوره آزادسازی در قالب فیلم، عکس، ماکت، تندیس و... در معرض نمایش قرار دارد. یکی از موارد دیدنی این موزه، دیوارنویسی‌های اشغالگران عراقی است که در مدت استقرار در ساختمان شرکت نفت از خود به جا گذاشته‌اند.

منبع: اطلس‌ جغرافیای‌حماسی 1